احتمالا تا کنون از شما هم خواسته شده که ضامن یک وام بانکی شوید. قبل از اینکه ضامن وام شوید، بهتر است قوانین و مقررات مربوط به آن را مطالعه کنید. اگر بدون اطلاع از قوانین حقوقی و بانکی، ضامن وام فردی شوید که آشنایی کاملی با او ندارید و آن شخص شرایط پرداخت وام را نداشته باشد، ممکن است با مشکلات زیادی مواجه شوید.
قانون داشتن ضامن برای وام‌های بانکی
حتما با مفهوم ضامن وام بانکی آشنایی دارید. ضامن در واقع کسی است که وام گیرنده از بابت ضمانت پرداخت اقساط به بانک معرفی می‌کند. از سال 1400 به بعد با افزایش نوسانات اقتصادی، مقدار وام‌های بانکی افزایش پیدا کرد. قانون داشتن ضامن برای وام‌های بانکی یک قانون ثابت در تمام بانک‌های کشور است. حتی اگر بخواهید یک وام زیر 50 میلیون تومانی دریافت کنید، باید یک ضامن به بانک معرفی کنید. البته این قانون بسته به مقدار وام و بانک پرداخت‌کننده تسهیلات، متفاوت خواهد بود. برای وام‌های بانکی 100 میلیون تومانی به 2 ضامن نیاز است. وام‌های بانکی 200 الی 300 میلیون تومانی هم به 3 ضامن نیاز دارند. البته نوع وام هم بر این مسئله تاثیر می‌گذارد. به عنوان مثال، وام‌های ازدواج، قانون ضامن آسان‌تری برای جوانان دارند.
شرایط ضامن شدن چیست؟
هر کسی نمی‌تواند ضامن وام شود. شخصی که ضامن بانک می‌شود باید شرایطی داشته باشد که این شرایط در ادامه آمده است:
- شخص باید بالای 21 سال سن داشته باشد.
- مقدار بدهی او به بانک نباید از 75 درصد درآمد سالانه فرد بیشتر باشد.
- شخص باید اعتبار بالایی نزد بانک داشته باشد.
- داشتن درآمد کافی برای پرداخت اقساط الزامی است.
- شخص ضامن وام باید پایداری مالی و شغلی داشته باشد.
- بعضی از بانک‌ها ضامن بالای 60 یا 70 سال را قبول نمی‌کنند.
- ضامن وام بانکی باید کارمند یا بازنشسته باشد.
البته توجه داشته باشید که بعضی بانک‌ها شرایط اضافه‌تری را برای ضامن وام تعریف می‌کنند. بنا به اعلام معاون اقتصادی بازرسی کشور، هر بانکی که شرایط عجیب و غریب و خارج از شرایط اعلامی بانک مرکزی در نظر بگیرد، خلاف این قوانین عمل کرده است. به عنوان مثال دو شرط آخر از شرایط دیگر برای ضامن شدن هستند. این قوانین، جزو شروطی نیستند که بانک مرکزی اعلام کرده اما اگر دقت داشته باشید، در اغلب وام‌های بانکی لحاظ می‌شوند.
ضامن‌هایی که می‌توان به بانک ارائه داد باید چه شرایطی داشته باشند؟
ضامن شدن شرایطی دارد اما علاوه بر شرایط سن و درآمد کافی، یک سری شرایط شغلی دیگر هم وجود دارد. ضامن‌هایی که شما به بانک معرفی می‌کنید باید مورد تایید بانک باشند و پایداری شغلی و مالی خوبی داشته باشند. ممکن است فردی درآمد بالایی داشته باشد اما بانک او را به عنوان ضامن قبول نکند. در ادامه، انواع ضامن‌های مورد قبول بانک‌ها را معرفی می‌کنیم:
کارمند بخش دولتی یا خصوصی
تمام کارمندهای بخش دولتی که درآمد ماهانه آن‌ها حداقل 60 درصد از اقساط را تحت پوشش قرار دهد و تمام بازنشسته‌های زیر 65 سال می‌توانند ضامن وام شوند. کارمندهای بخش خصوصی هم با داشتن امتیاز حسابی و نداشتن بدهی بانکی می‌توانند ضامن وام بانکی شوند. البته همه کارمند‌ها باید گواهی کسر از حقوق به بانک تحویل دهند.
شغل آزاد
شاید بپرسید پس تنها افراد کارمند می‌توانند ضمان وام شوند؟ اگر چه ضامن‌های کارمند بهترین انتخاب برای دریافت تسهیلات بانکی هستند اما افرادی که شغل آزاد دارند، پزشکان، مهندسان و تاجران و صاحبان کسب و کارهای مختلف هم در صورت داشتن شرایط لازم می‌توانند ضامن وام شوند. این افراد هم باید پروانه کسب و کار یا مجوز فعالیت خود را تحویل بانک دهند.
مسدود کردن سپرده
اگر چه این روش ضمانت بانکی از سال 1400 به بعد ممنوع اعلام شده است اما بعضی از بانک‌ها همچنان از این روش استفاده می‌کنند. در این نوع ضمانت بانکی، وام گیرنده یا شخص ضامن، مبلغی پول را که بانک مشخص کرده در سپرده بانکی به امانت می‌گذارد و این حساب بانکی تا پایان آخرین قسط وام، نزد بانک مسدود می‌شود.
سند ملکی
سند ملکی و چک و سفته از جمله انواع ضمانت‌هایی هستند که بانک در زمان اعطای تسهیلات از شما دریافت می‌کند. مقدار مبلغ سفته معمولا به اندازه مبلغ وام یا کمی بیشتر تعیین می‌شود. مبلغ وام هم معمولا به اندازه 70 درصد ارزش ملکی است که سند آن به ضمانت گذاشته می‌شود.
برای گرفتن وام چند ضامن احتیاج داریم؟
اینکه برای گرفتن وام به چند ضامن نیاز داریم، به مبلغ وام، بانک پرداخت‌کننده تسهیلات و نوع وام بستگی دارد. اگر مبلغ وام زیر 50 میلیون تومان باشد به یک ضامن احتیاج دارید. برای وام‌های 100 میلیونی به دو ضامن و برای وام‌های 200 الی 300 میلیونی به 3 ضامن نیاز است. برای وام‌های بیشتر از این مقدار هم به ضمانت‌های دیگر مانند سند ملکی و موارد مشابه نیاز دارید.
آیا وام بدون ضامن وجود دارد؟
افرادی که بازنشسته دولتی یا کارمند دولتی هستند، می‌توانند حقوقشان را ضامن بانک کنند و بدون ضامن وام، تسهیلات دریافت کنند. مقدار این وام در حال حاضر 100 میلیون تومان است. این افراد گواهی کسر از حقوق ارائه می‌دهند یا اینکه حقوق خود را ضامن می‌کنند تا در صورت نداشتن شرایط پرداخت، اقساط از حقوق آن‌ها کسر شود. اگر شما بازنشسته دولتی یا کارمند دولتی نمیباشید و امکان ارائه فیش حقوقی برای دریافت وام ندارید، موسسه حقوقی توانگر با ارائه راهکاری مناسب چالش پرداخت سرمایه را برای شما حل نموده است، شما میتوانید با مراجعه به صفحه دریافت وام با سند ملکی بدون ضامن نسبت به دریافت اینگونه تسهیلات و همچنین مطالعه شرایط دریافت وام با سند ملکی اقدام نمایید.
تکلیف‌های حقوقی ضامن
ضامن وام باید شرایط پرداخت اقساط را داشته باشد. در صورتی که وام‌گیرنده نتواند اقساط را پرداخت کند یا بیمار شود و به هر طریق دیگری، شرایط پرداخت اقساط را نداشته باشد، ضامن وام بانکی وظیفه دارد اصل و فرع وام را پرداخت کند.
چه عاملی موجب تغییر رتبه در ضامن وام می‌شود؟
وام‌های بانکی اغلب به افرادی اعطا می‌شوند که رتبه اعتباری خوبی نزد بانک دارند. اگر وام‌گیرنده‌ای که ضامن او شده‌اید، بد حساب باشد و اقساط بانکی را به موقع پرداخت نکند، اعتبار بانکی شما هم کاهش می‌یابد. در صورتی که وام گیرنده معوقات بانکی زیادی داشته باشد اعتبار او نزد بانک کم می‌شود و شما که ضامن وام چنین فردی شده‌اید هم از این قاعده مستثنی نخواهید بود.
کلام آخر
ضامن وام بانکی شخصی است که شرایط ضامن شدن را دارد و توسط وام‌گیرنده به بانک معرفی می‌شود تا در صورت عدم پرداخت اقساط، بدهی‌های او را به بانک پرداخت کند. شرایط ضامن شدن توسط بانک مرکزی تعریف شده و هر بانکی خلاف آن عمل کند، مجازات می‌شود. در صورتی که وام‌گیرنده بدهی‌های خود را به موقع به بانک پرداخت نکند، ضامن وام با مشکل مواجه شده و اعتبارش نزد بانک کاهش می‌یابد.
